OF TIEN STELLINGEN OVER OPVOEDING

Wat vind jij belangrijk in de opvoeding? En waar komen die ideeën vandaan? In deze blog zet ik tien uitgangspunten voor opvoeding op een rij.

Van 6 tot en met 12 oktober vindt voor de vierde keer de Week van de Opvoeding plaats (www.deweekvandeopvoeding.nl). De Week van de Opvoeding draait volgens de initiatiefnemers om ontmoeting en uitwisseling tussen ouders, medeopvoeders, kinderen en jongeren. Dit jaar is het motto ‘Ik tel tot tien’.

De eerste associatie is dan natuurlijk “ah! dat gaat over je geduld bewaren”. En dat is inderdaad een belangrijke bezigheid van elke opvoeder. ‘Ik tel tot tien’ (of #ikteltottien) staat echter voor veel meer zaken dan geduld alleen. En dat is ook waar de organisatoren toe willen inspireren.

Het thema bracht mij tot het samenstellen van tien belangrijke uitgangspunten voor opvoeding. Tien uitgangspunten die soms onder de oppervlakte van mijn werk, soms onder de oppervlakte van mijn eigen rol als opvoeder sluimeren. Ik heb ze naar boven gevist en op een rij gezet.

Het zijn uitgangspunten waarover valt te twisten. Je zou ze daarom ook kunnen opvatten als tien stellingen over opvoeding. En een stelling roept een reactie op.
Ik hoop dat die reacties komen, waardoor een gesprek ontstaat. Een gesprek over belangrijke uitgangspunten bij opvoeding. Wat is goede opvoeding en wat vraagt deze tijd van opvoeders? Maar ook een gesprek over praktische consequenties. Door na te denken over praktische consequenties kijk je in een spiegel: doe ik als opvoeder ook echt, waarvan ik zeg dat ik het belangrijk vind?

Ik ben zeer benieuwd naar de reacties. Je kunt ze kwijt onderaan deze blog of via Twitter @josdekock. Gebruik in dat geval ook de hashtag #ikteltottien.

En hier komen ze:

1. Opvoeding is gericht op vrijheid en recht: kinderen worden vrije mensen die bijdragen aan een rechtvaardige wereld.
2. Een mens is geen individu zonder de ander. Door opvoeding wordt een kind zichzelf door andermans leven een deel van zijn eigen leven te laten zijn.
3. Opvoeden is niet roepen langs de zijlijn. Een opvoeder geeft zelf gestalte aan wat waar, waardevol en zin in het leven is.
4. Opvoeding is een speeltuin. Kinderen en opvoeders spelen samen in een werkelijkheid die groter is dan zij zelf zijn.
5. Opvoeding is niet oeverloos. Het leven laten stromen kan niet zonder de bedding van de bestaande gemeenschap (je roots); en kan niet zonder de bedding van uitzicht op nieuwe avonturen (je verlangens).
6. Liefde voor alles. Een veilig nest is geen eindpunt van opvoeding; met liefde de wereld in treden is het volgende station.
7. Opvoeding maakt wat los. Kinderen worden niet groot door kennis over de status quo maar door de mogelijkheid iets goeds te maken in het leven.
8. Opvoeden kost je leven. Een mens is niet geholpen met een opvoeder die dicht bij zichzelf blijft maar met een opvoeder die zichzelf geeft aan het leven van een kind.
9. Opvoeding sticht gemeenschap. Kinderen worden groot, niet door hen anderen te besparen maar door hen deel te laten zijn van een sociaal verband.
10. Wat moeten we leren? Het nut van kennis en bekwaamheid staat of valt met een goede levenswandel: vreedzaam zijn, welwillend zijn, en voor rede vatbaar zijn om maar wat te noemen.