The Christ-Light

Bij de Opening Academiejaar 2022-2023 Evangelische Theologische Faculteit, Leuven op 26 september 2022

De energierekening. Deze is van een doodnormaal verschijnsel geworden tot een crisis. Een energiecrisis.

Crisis. Een woord dat tegenwoordig wereldwijd alle nieuwsberichten vult. Maar voor iedereen zal het woord crisis naar iets anders verwijzen. De ene persoon zal het verbinden met een economische crisis die een directe impact heeft op zijn eigen huishoudbudget. Voor anderen gaat het om een ecologische crisis. Voor weer een ander gaat het om een oorlogscrisis die haar van de ene op de andere dag tot vluchteling maakte. Sommigen zullen inderdaad vooral denken aan een energiecrisis, waar anderen onmiddellijk denken aan de Covid-19 crisis die ziekte en dood in de familie bracht. Er zullen ook mensen zijn die crisis koppelen aan een zeer persoonlijke existentiële ervaring: een ervaring die niet de krantenkoppen haalt, maar die evengoed de loop van het leven kan bepalen.

Existentiële ervaringen en existentiële vragen zijn voorwerp van theologische reflectie en onderzoek. Oppervlakkig gezien zou je dus kunnen zeggen dat theologie super relevant is in een tijd en context van crises. Tegelijkertijd lijkt de academische theologie zelf, althans in dit deel van de wereld, in een crisis te verkeren. Een theologie in crisis wordt beschreven en toegelicht door professor Miroslav Volf in zijn voorwoord van onze academische jubileumbundel “The Vitality of Evangelical Theology”. Een van de redenen om te spreken van een crisis van de theologie is de onvoldoende of onbevredigende beantwoording van de vraag naar de relevantie van de theologie. Hoe relevant is theologie tegenwoordig?

Hoe relevant is theologie? Waar is theologie goed voor? Antwoorden op die vraag wijzen al snel op huidige en toekomstige uitdagingen in kerk en samenleving waarop de theologie moet anticiperen; en waarop de theologie een bepalende invloed kan uitoefenen. Dit soort antwoorden is vermoeiend: je moet jezelf fors aansporen. Je kunt niet alleen theoloog zijn, maar je moet theoloog én relevant zijn.

Wat volgens mij helpt om niet te moe te worden – voortdurend in de toekomst kijken en relevantie zoeken – is niet vergeten terug te kijken en onze zegeningen te tellen.

Waar is theologie goed voor? Nu, laten we terugkijken. Dan merk je dat je je op een weg beweegt die al langer dan vandaag bestaat en die al voor veel mensen betekenis heeft gehad. Terugkijken door te luisteren naar alumni, bijvoorbeeld. Dan merk je dat je faculteit betekenis heeft. Een alumnus legt uit: “de gedrevenheid en kennis van docenten, het studeren met studenten uit de hele wereld maakten mijn studie aan de ETF Leuven tot een bijzondere tijd.”

Als we terugkijken zien we dat alumni door hun studie aan de ETF Leuven zijn toegerust voor hun missie: het delen van het goede nieuws van Jezus Christus. Betekent dit dat ETF Leuven relevant is? Misschien. Belangrijker is dit: het heeft te maken met het beantwoorden van een roeping. Het is die roeping vanuit de Schrift om het goede nieuws van Jezus Christus te delen die deel uitmaakt van onze missie. En dat kan vele vormen aannemen: van hoogst wetenschappelijk theologisch werk tot toerusting voor het voeren van een goed pastoraal gesprek. En nog veel meer.

Op deze manier theologie beoefenen is niet in de eerste plaats relevant willen zijn, hoewel er veel relevantie zit in het beoefenen van theologie. Maar het gaat in de eerste plaats om het beantwoorden of helpen beantwoorden van een roeping. En daarbij worden we op een lange weg gezet waarop we niet de eersten zijn. We kunnen terugkijken en de vruchten zien van vele anderen.

Aan het begin van dit nieuwe academische jaar moeten we voor onszelf nagaan wat onze specifieke roeping, onze bijzondere roeping is in deze bijzondere periode. In de academische theologie, in de kerk en in onze positie in de samenleving. In het licht van al deze crises die de nieuwsberichten vullen: de vraag is dan niet “Wat is onze relevantie?”. Ik stel voor om de vraag te laten zijn: “Wat is onze roeping?”

Een antwoord op die vraag werd me duidelijk, werd me aangereikt, in een kerkdienst zeer onlangs waar we het lied “Brother, Sister, Let me Serve You” (Richard Gillard) zongen.

Hier zijn twee strofen uit het lied: het verbeeldt een gezamenlijke weg, een reis. En in dit lied worden we tussen de regels door herinnerd aan wat God in Christus voor de mensheid deed op de lange weg van toen naar nu.

I will hold the Christ-light for you

In the nighttime of your fear

I will hold my hand out to you

Speak the peace you long to hear

I will weep when you are weeping;

When you laugh I’ll laugh with you

I will share your joy and sorrow,

Till we’ve seen this journey through.

Te midden van de nieuwsberichten over crises en de realiteit waarnaar deze verwijzen, wens ik dat wij allen op deze manier ons leven voor het aangezicht van God zullen leven: I will hold the Christ-light for you! En dat dit ook een manier zal zijn waarop wij onze theologie zullen beoefenen. Ook hier op onze campus, waar we op een weg, een opleidingstraject en een onderzoeksreis zijn geplaatst waar studenten uit verschillende landen zich voorbereiden om het goede nieuws van Jezus Christus te delen: in België en op vele andere plaatsen in Europa en daarbuiten.

Ik wens een theologisch jaar waarin het Christus-licht hoog gehouden wordt op verschillende wegen, of die nu gevuld zijn met angst en verdriet en crises, of gevuld met voorspoed en vreugde.

Prof. Dr. A. (Jos) de Kock

Rector ETF Leuven