The Christ-Light

26 september 2022 door Geef een reactie

On the occasion of the Opening Academic Year 2022-2023 Evangelische Theologische Faculteit, Leuven, 26 september 2022

The energy bills. These have gone from being a perfectly normal phenomenon to being the subject of a crisis. An energy crisis.

Crisis. A word that today fills all news headlines worldwide. But for each person, the word crisis will refer to something different. One person will connect it with an economic crisis that has a direct impact on his own household budget. For others, it’s about an ecological crisis. For another it’s about a war crisis that made her a refugee overnight. Some will think, indeed, primarily of an energy crisis, where others will immediately think of the Covid-19 crisis that brought sickness and death to the family. There will also be those who link crisis to a very personal existential experience: an experience that will not make the headlines but that can just as easily determine the course of life.

Existential experiences and existential questions are object of theological reflection and research. Thus, on a surface level, one could say that theology is super relevant in a time and context of crises. At the same time, academic theology itself, at least in this part of the world, seems to be in crisis. A theology in crisis is described and explained by Professor Miroslav Volf in his foreword to our academic anniversary volume “The Vitality of Evangelical Theology.” One of the reasons to speak of a crisis of theology is the insufficient or unsatisfactorily answered question of the relevance of theology. How relevant is theology nowadays?

How relevant is theology? What is theology good for? Answers to that question quickly point to current and future challenges in church and society that theology has to anticipate; and on which theology can have a determining influence. These kinds of answers are exhausting: you have to get yourself moving. You cannot just be a theologian but you have to be a theologian ánd be relevant.

I think what is helpful to not become too tired – constantly looking in the future and seeking relevance – is to not forget to look back and count our blessings.

What is theology good for? Well, let us look back. Then, you observe you are on a road that has been around longer than today and that has already been meaningful for a lot of people. Looking back by listening to alumni, for example. You then notice your faculty has significance. One alumnus for example explains: “the drive and knowledge of teachers, studying with students from all over the world made my studies at ETF Leuven a special time for me.”

If we look back we observe alumni being equipped for their mission by their studies at ETF Leuven: sharing the good news of Jesus Christ. Does this mean, ETF Leuven is relevant? Maybe. More important is this: it has to do with answering a calling. It is this calling from Scripture to share the good news of Jesus Christ that is part of our mission. And that can take many forms: from highly scientific theological work to teaching how to have a good pastoral conversation. And so much more.

Practicing theology in this way is not primarily wanting to be relevant, although there is a great deal of relevance to practicing theology. But it is primarily about answering or helping to answer a calling. And doing so, we are placed on a long road on which we are not the first ones. We can look back and see the fruit of many others.

At the beginning of this new academic year, we must consider for ourselves what our specific calling, our particular vocation is in this particular period of time. In academic theology, in the church and in our position in society. In the light of all these crises that fill the news headlines: the question is not “what is our relevance?” I suggest to let the question be: “what is our vocation?”

One answer to that question became clear to me, was pointed out to me, in a church service very recently where we sang the song “Brother, Sister, Let me Serve You” (Richard Gillard).

Here are two verses from the song: it pictures a shared path and journey. And in this song, between the lines, we are reminded of what God did to humanity in Christ on the long road from then to now.

I will hold the Christ-light for you

In the nighttime of your fear

I will hold my hand out to you

Speak the peace you long to hear

I will weep when you are weeping;

When you laugh I’ll laugh with you

I will share your joy and sorrow,

Till we’ve seen this journey through.

In the midst of the news headlines and the realities they refer to, I wish that all of us will live our lives before the face of God in this way: I will hold the Christ-light for you! And that this will also be a mode in which we will practice our theology. Also here on our campus, where we are placed on a road, a training path, and a research journey where students from different countries are preparing to share the good news of Jesus Christ: in Belgium and in many other places in Europe and beyond.

I wish a theological year where the Christ-light will be held high on various journeys, whether filled with fear and grief and crises, or filled with joy and excitement.

Prof. Dr. A. (Jos) de Kock

Rector

Filed Under: ETF, kerk, theologie

The Christ-Light

26 september 2022 door Geef een reactie

Bij de Opening Academiejaar 2022-2023 Evangelische Theologische Faculteit, Leuven op 26 september 2022

De energierekening. Deze is van een doodnormaal verschijnsel geworden tot een crisis. Een energiecrisis.

Crisis. Een woord dat tegenwoordig wereldwijd alle nieuwsberichten vult. Maar voor iedereen zal het woord crisis naar iets anders verwijzen. De ene persoon zal het verbinden met een economische crisis die een directe impact heeft op zijn eigen huishoudbudget. Voor anderen gaat het om een ecologische crisis. Voor weer een ander gaat het om een oorlogscrisis die haar van de ene op de andere dag tot vluchteling maakte. Sommigen zullen inderdaad vooral denken aan een energiecrisis, waar anderen onmiddellijk denken aan de Covid-19 crisis die ziekte en dood in de familie bracht. Er zullen ook mensen zijn die crisis koppelen aan een zeer persoonlijke existentiële ervaring: een ervaring die niet de krantenkoppen haalt, maar die evengoed de loop van het leven kan bepalen.

Existentiële ervaringen en existentiële vragen zijn voorwerp van theologische reflectie en onderzoek. Oppervlakkig gezien zou je dus kunnen zeggen dat theologie super relevant is in een tijd en context van crises. Tegelijkertijd lijkt de academische theologie zelf, althans in dit deel van de wereld, in een crisis te verkeren. Een theologie in crisis wordt beschreven en toegelicht door professor Miroslav Volf in zijn voorwoord van onze academische jubileumbundel “The Vitality of Evangelical Theology”. Een van de redenen om te spreken van een crisis van de theologie is de onvoldoende of onbevredigende beantwoording van de vraag naar de relevantie van de theologie. Hoe relevant is theologie tegenwoordig?

Hoe relevant is theologie? Waar is theologie goed voor? Antwoorden op die vraag wijzen al snel op huidige en toekomstige uitdagingen in kerk en samenleving waarop de theologie moet anticiperen; en waarop de theologie een bepalende invloed kan uitoefenen. Dit soort antwoorden is vermoeiend: je moet jezelf fors aansporen. Je kunt niet alleen theoloog zijn, maar je moet theoloog én relevant zijn.

Wat volgens mij helpt om niet te moe te worden – voortdurend in de toekomst kijken en relevantie zoeken – is niet vergeten terug te kijken en onze zegeningen te tellen.

Waar is theologie goed voor? Nu, laten we terugkijken. Dan merk je dat je je op een weg beweegt die al langer dan vandaag bestaat en die al voor veel mensen betekenis heeft gehad. Terugkijken door te luisteren naar alumni, bijvoorbeeld. Dan merk je dat je faculteit betekenis heeft. Een alumnus legt uit: “de gedrevenheid en kennis van docenten, het studeren met studenten uit de hele wereld maakten mijn studie aan de ETF Leuven tot een bijzondere tijd.”

Als we terugkijken zien we dat alumni door hun studie aan de ETF Leuven zijn toegerust voor hun missie: het delen van het goede nieuws van Jezus Christus. Betekent dit dat ETF Leuven relevant is? Misschien. Belangrijker is dit: het heeft te maken met het beantwoorden van een roeping. Het is die roeping vanuit de Schrift om het goede nieuws van Jezus Christus te delen die deel uitmaakt van onze missie. En dat kan vele vormen aannemen: van hoogst wetenschappelijk theologisch werk tot toerusting voor het voeren van een goed pastoraal gesprek. En nog veel meer.

Op deze manier theologie beoefenen is niet in de eerste plaats relevant willen zijn, hoewel er veel relevantie zit in het beoefenen van theologie. Maar het gaat in de eerste plaats om het beantwoorden of helpen beantwoorden van een roeping. En daarbij worden we op een lange weg gezet waarop we niet de eersten zijn. We kunnen terugkijken en de vruchten zien van vele anderen.

Aan het begin van dit nieuwe academische jaar moeten we voor onszelf nagaan wat onze specifieke roeping, onze bijzondere roeping is in deze bijzondere periode. In de academische theologie, in de kerk en in onze positie in de samenleving. In het licht van al deze crises die de nieuwsberichten vullen: de vraag is dan niet “Wat is onze relevantie?”. Ik stel voor om de vraag te laten zijn: “Wat is onze roeping?”

Een antwoord op die vraag werd me duidelijk, werd me aangereikt, in een kerkdienst zeer onlangs waar we het lied “Brother, Sister, Let me Serve You” (Richard Gillard) zongen.

Hier zijn twee strofen uit het lied: het verbeeldt een gezamenlijke weg, een reis. En in dit lied worden we tussen de regels door herinnerd aan wat God in Christus voor de mensheid deed op de lange weg van toen naar nu.

I will hold the Christ-light for you

In the nighttime of your fear

I will hold my hand out to you

Speak the peace you long to hear

I will weep when you are weeping;

When you laugh I’ll laugh with you

I will share your joy and sorrow,

Till we’ve seen this journey through.

Te midden van de nieuwsberichten over crises en de realiteit waarnaar deze verwijzen, wens ik dat wij allen op deze manier ons leven voor het aangezicht van God zullen leven: I will hold the Christ-light for you! En dat dit ook een manier zal zijn waarop wij onze theologie zullen beoefenen. Ook hier op onze campus, waar we op een weg, een opleidingstraject en een onderzoeksreis zijn geplaatst waar studenten uit verschillende landen zich voorbereiden om het goede nieuws van Jezus Christus te delen: in België en op vele andere plaatsen in Europa en daarbuiten.

Ik wens een theologisch jaar waarin het Christus-licht hoog gehouden wordt op verschillende wegen, of die nu gevuld zijn met angst en verdriet en crises, of gevuld met voorspoed en vreugde.

Prof. Dr. A. (Jos) de Kock

Rector ETF Leuven

Filed Under: ETF, kerk, theologie

Uitgave jubileumbundel 40 jaar ETF Leuven: The Vitality of Evangelical Theology

8 september 2022 door 2 reacties

In 2021-2022 viert de Evangelische Theologische Faculteit Leuven haar 40-jarig bestaan. Ter gelegenheid van dit jubileum is er nu een academische jubileumbundel gepubliceerd: The Vitality of Evangelical Theology. Deze bundel biedt een inkijk in het onderzoek van de ETF Leuven gedurende de afgelopen vier decennia alsook een inkijk in het huidige onderzoek.

Reeds vier decennia biedt de ETF Leuven een kwaliteitsvolle academische opleiding voor theologen. Een jubileum waar ik samen met collega’s en studenten dankbaar bij stil heb gestaan dit jaar. ETF Leuven is een plek die theologische vorming en het persoonlijke hoopvolle geloven samenbrengt. En dat alles verbonden met academisch onderzoek in de theologie en religiewetenschappen. De jubileumbundel geeft een hele mooie indruk van de ontwikkeling en stand van zaken van dat onderzoek.

De bundel laat voor elk van de zes vakgroepen zien hoe de ETF Leuven zoekt naar de verbinding tussen academisch onderzoek en de actuele praktijk van christelijke geloofsgemeenschappen.

Deze publicatie weerspiegelt de vitaliteit van de evangelische theologische wetenschapsbeoefening in een tijd waarin academische theologie kwetsbaar lijkt te zijn. In het Woord Vooraf wijst de bekende theoloog Miroslav Volf op de toegevoegde waarde van het onderzoek aan de ETF Leuven.

Deze bundel laat zien dat de ETF Leuven reeds 40 jaar een plek is waar vanuit verschillende culturele en confessionele achtergronden onderzoekers elkaar vinden in academisch theologisch onderzoek en onderwijs, vanuit een gezamenlijke passie om bij te dragen aan evangelische theologie. Zo is de ETF Leuven een faculteit die naar locatie geworteld is in het hart van Europa en naar haar aard verbonden met de internationale academische wetenschap.

Met de erkenning van overheidswege van het academische onderwijs en onderzoek en de unieke locatie en facilitaire mogelijkheden neemt de ETF Leuven in de academische theologiebeoefening een niet meer weg te denken plaats in, zowel in de Lage Landen als daarbuiten. Door gericht te blijven op de Bijbel en tegelijkertijd een open oog te hebben voor de diversiteit aan christelijke stromingen en tradities hoopt de ETF Leuven nog vele jaren een belangrijke bron van inspiratie en vorming te kunnen zijn, middels het doen van kwalitatief hoogstaand academisch onderzoek.

De wetenschappelijke bundel The Vitality of Evangelical Theology: Celebrating ETF Leuven at 40 is geredigeerd door collega’s Andreas J. Beck, Steven C. van den Heuvel en mijzelf en is te bestellen via de website van Peeters Publishers: www.peeters-leuven.be/detail.php?search_key=9789042948860

Filed Under: ETF, kerk, theologie

Christelijke volwassenheid? Over doelen in kerkelijk of christelijk jongerenwerk.

20 juni 2022 door Geef een reactie

Wat is het doel van kerkelijk of christelijk jeugdwerk? Als je deze vraag stelt aan tien jeugdwerkers of aan tien voorgangers of aan tien jongeren: je krijgt vermoedelijk tien verschillende antwoorden. Hoewel je overeenkomsten zal ontdekken in de antwoorden, zal ieder antwoord een eigen accent kennen. Zomaar wat voorbeelden: in kerkelijk jeugdwerk draait het om het ontwikkelen van geloof. Het gaat in het christelijk jongerenwerk om het ontdekken van eigenwaarde. Het gaat erom dat jongeren liefde en geborgenheid ervaren. Het gaat uiteindelijk om de navolging van Christus.

Achter al deze antwoorden kunnen beelden over christelijke volwassenheid schuil gaan. Wat betekent het om als christen je te ontwikkelen naar een volwassen ‘status’? Ook het antwoord op die vraag kent vele verschillende antwoorden. Deze brede waaier aan beelden over doelstellingen en volwassenheidsidelan kom je niet alleen tegen in praktijken van jongerenwerk maar ook in de youth ministry onderzoeksliteratuur. Om daar wat meer zicht op te krijgen, en orde te scheppen, voerde ik een literatuurreview uit: een onderzoek naar wetenschappelijke studies die tussen 1996 en 2021 in peer-reviewed tijdschriften verschenen en raken aan het thema doelen van kerkelijk of christelijk jongerenwerk.

De uitkomsten van de reviewstudie zal ik binnenkort op een conferentie van de International Association for the Study of Youth Ministry in Atlanta (V.S.) presenteren. In deze blog lees je alvast een samenvatting.

Conclusie één: je vindt een enorme variëteit aan doelen van kerkelijk/christelijk jongerenwerk en/of een enorme variëteit aan hoe deze doelen worden verwoord.

Conclusie twee: de doelen kunnen globaal in drie categorieën worden ingedeeld: (a) doelen in het domein van spirituele ontwikkeling, (b) doelen in het domein van persoonlijke ontwikkeling en (c) doelen in het domein van sociale ontwikkeling. Doelen met betrekking tot spirituele ontwkkeling hebben te maken met bijvoorbeeld: ontwikkeling van geloof; vorming van identiteit (“in Christus zijn), op Christus gaan lijken; discipelschap; en het doormaken van spirituele groei. Doelen met betrekking tot persoonlijke ontwikkeling hebben te maken met zaken als ontwikkelen van zelfbewustzijn, reflexiviteit en het ontwikkelen van moreel en ethisch denken. Het domein van sociale ontwikkeling heeft betrekking op doelen die gaan over het ervaren van verbondenheid, het ontwikkelen van vertrouwen in de ander, het vermogen om te zorgen, sociale rechtvaardigheid en verzoening.

Conclusie drie: voor alle (categorieën) doelen geldt dat zij op twee manieren gericht kunnen zijn. De meest voorkomende gerichtheid die je in de literatuur aantreft is die van jongerenwerk dat bijdraagt aan de individuele ontwikkeling van individuele jonge mensen. Veel minder vaak zien we in de literatuur bereflecteerd dat doelen gericht kunnen zijn op de communale of gemeenschapsontwikkeling van de kerk of de geloofsgemeenschap.

Conclusie vier: we zien twee benaderingen van hoe het domein van spirituele ontwikkeling in verband staat tot de domeinen van persoonlijke ontwikkeling en sociale ontwikkeling. Door sommige auteurs wordt spirituele ontwikkeling als domein naast die van persoonlijke en sociale ontwikkeling geplaatst. Spirituele ontwikkeling onderscheidt zich van de andere domeinen doordat het is geworteld in een religieuze bron: een geloof in God of het transcendente. In deze benadering is het domein van spirituele ontwikkeling nevengeschikt aan andere domeinen van ontwikkeling (persoonlijke en sociale ontwikkeling) en alle samen vormen ze het geheel van menselijke ontwikkeling. Andere auteurs kiezen voor een tweede benadering waarbij spirituele ontwikkeling als een alles bepalende dimensie van menselijke ontwikkeling wordt opgevat. In deze benadering moeten doelen op het gebied van spirituele ontwikkeling holistisch worden begrepen. Deze holistische benadering heeft twee consequenties: spirituele ontwikkeling is in wezen de kern of het meest sturende onderdeel van menselijke ontwikkeling; en spirituele ontwikkeling omvat of kleurt de ontwikkeling in de andere domeinen van persoonlijke ontwikkeling en sociale ontwikkeling.

De uitkomsten van deze reviewstudie reopt een aantal vragen voor verder onderzoek op. Bijvoorbeeld: welke volwassenheidsidealen of concrete doelstellingen komen meer en minder voor in praktijken van kerkelijk/christelijk jeugdwerk en hoe kan diversiteit op dit punt worden verklaard? Op welke wijze hebben bijvoorbeeld theologische overwegingen daarin een rol; en/of welke andere factoren zijn bepalend? Een ander voorbeeld: is in de praktijk vast te stellen (en zo ja, hoe) of doelen op het gebied van spirituele ontwikkeling of groei worden bereikt? Welke betekenis kan dat hebben voor onderzoek naar de werking en effectiviteit van diverse vormen van kerkelijk/christelijk jongerenwerk en het ontwikkelen van onderzoekstinstrumenten daarvoor?

Prof. Dr. Jos de Kock

Hoogleraar Praktische Theologie, ETF Leuven.

Filed Under: geloofsopvoeding, godsdienstpedagogiek, kerk, opvoeding, praktische theologie, theologie, youth ministry

Van wie zijn de kinderen?

17 mei 2022 door Geef een reactie

Whose children are they?

Dat is de titel van de jaarlijkse conferentie van de Religious Education Association (REA), die van 10 tot 14 juli 2023 zal worden gehouden aan de Universiteit van St. Thomas in Saint Paul, Minnesota. En ik mag de programmavoorzitter van de conferentie zijn. Samen met collega’s Ronelle Sonnenberg (PThU, Amsterdam, Nederland) en Karen-Marie Yust (Presbyterian Seminary, Richmond, USA), hebben we als team deze vraag op de agenda van de conferentie gezet: Wiens kinderen zijn zij?

Maar waarom? Dat leg ik hieronder graag uitgebreid uit. En ik nodig je uit om met mij contact op te nemen als je een suggestie hebt, een urgentie kwestie zou willen aandragen voor de conferentie of anderszins ideeën hebt die je met me wilt delen.

De religieuze en godsdienstige vorming van een nieuwe generatie vindt op verschillende plaatsen plaats. In het gezin, op scholen, in het levensbeschouwelijk en godsdienstonderwijs in het bijzonder, en in geloofsgemeenschappen. Maar ook in het publieke domein, in de media en op het World Wide Web. De wijze waarop vorm wordt gegeven aan religieuze vorming is zeer divers en hangt samen met verschillende dimensies (zintuiglijk, cognitief, affectief, ervaringsgericht etc.). De opvatting dat religieuze vorming inwijding in een particuliere geloofstraditie betekent, heeft op verschillende plaatsen plaatsgemaakt voor een veelheid van andere benaderingen.

Naast inwijding functioneren ook doelstellingen zoals tot een beter zelfverstaan komen, een zinvol of doelgericht leven leiden of bijvoorbeeld het vermogen ontwikkelen om een interreligieuze dialoog aan te gaan. Een nieuwe generatie wordt opgevoed te midden van allerlei opvoeders die verschillende en soms tegenstrijdige doelstellingen hebben met betrekking tot religieuze opvoeding, uitgaande van eenzelfde verantwoordelijkheidsbesef om het kind op haar of zijn religieuze weg te (bege)leiden.

Dit roept de fundamentele en uitdagende vraag op: wie is verantwoordelijk voor de religieuze opvoeding van kinderen? Wiens kinderen zijn zij? Wie neemt uiteindelijk de leiding om een richting aan te geven in het proces van religieuze ontwikkeling van een nieuwe generatie?

Dit is zowel een beschrijvende als een normatieve vraag. Vanuit een beschrijvend perspectief kunnen we ons afvragen wie of wat de religieuze weg bepaalt die een kind of jongere gaat. Vanuit een normatief perspectief kunnen we ons afvragen wie of wat zou moeten bepalen welk religieus pad een nieuwe generatie inslaat? Zowel deze beschrijvende als deze normatieve vraag vormen de basis voor het conferentiethema, dat in drie richtingen zal worden uitgewerkt.

Ten eerste werpt de conferentie licht op kinderen en jongeren zelf: hoe beleven zij hun religieuze vorming? Wie zijn de bepalende factoren in hun ontwikkeling? Ten tweede werpt de conferentie licht op de huidige benaderingen van verschillende opvoeders. Welke opvattingen hebben opvoeders over de nieuwe generatie, over het kind, over de jongere? Welke opvoedingsidealen sturen het gedrag van opvoeders, van ouders en van jeugdwerkers in geloofsgemeenschappen? Aan wie denken opvoeders dat het kind toebehoort? Wie zijn uiteindelijk het meest sturend in hoe een kind zich ‘religieus’ ontwikkelt? Ten derde werpt deze conferentie licht op de normatieve vraag die erachter schuilgaat: wie bepaalt wat voor wie in de religieuze opvoeding? Als de particuliere religieuze traditie niet langer het doel of de bedding is van de religieuze opvoeding, wat moet dan de rol zijn van voorgangers in geloofsgemeenschappen? Wat moet de rol van de ouders zijn en hoe moeten scholen en leraren godsdienst en levensbeschouwing hun positie kiezen? Als het kind veel meer gericht moet zijn op religieus zelfverstaan: is het kind dan uiteindelijk “van zichzelf”? En wat houdt dat precies in?

Vragen in deze drie richtingen nemen we waar in het onderzoek dat we in onze eigen onderzoeksinstituten uitvoeren en we herkennen ze in de discussies die binnen REA veelvuldig worden gevoerd rond uiteenlopende thema’s. Met de samenvattende vraag “Wiens kinderen zijn zij?” stellen we een fundamentele vraag aan de orde die urgent is bij het verkennen en bevorderen van de onderling verbonden praktijken van wetenschap, onderzoek, onderwijs en leiderschap in geloofsgemeenschappen, academische instellingen en de bredere samenleving. Urgent, omdat de huidige zeer pluralistische, gefragmenteerde en soms gepolariseerde wereld ervoor zorgt dat de vraag naar gezag en verantwoordelijkheid in pedagogische relaties een grondige reflectie behoeft, zowel van professionals als van wetenschappers.

Naast een academisch en een praktijkgericht perspectief, zal de conferentie haar hoofdvraag vanuit het perspectief van verschillende disciplines benaderen. In de eerste plaats denken we aan de twee disciplines die vaak aan bod komen in REA: het pedagogisch en het theologisch perspectief. Daarnaast vraagt de vraag “van wie zijn de kinderen?” om een (ontwikkelings)psychologisch perspectief, maar ook om een godsdienstwetenschappelijk perspectief. Wat dit laatste betreft, komt het thema van de interreligieuze dialoog of het vraagstuk van de verhouding tussen staat en school en religie in verschillende contexten aan de orde. Bovendien zal de vraag vanuit een micro-, meso- en macroniveau worden behandeld.

Wij zijn ervan overtuigd dat de fundamentele vraag “Wiens kinderen zijn zij?” en het thema “verantwoordelijkheden voor de religieuze vorming van een nieuwe generatie” in meerdere religieuze tradities en op verschillende manieren actueel zijn.

The REA2023 annual meeting is prepared by Jos de Kock and Ronelle Sonnenberg of the Platform for International Research on Youth Ministry and Religious Education in Flanders and the Netherlands (in which ISREYM at ETF Leuven and OJKC at PThU are cooperating) together with Karen-Marie Yust (Presbyterian Seminary, Richmond, USA).

Filed Under: ETF, geloofsopvoeding, godsdienstpedagogiek, identiteit, kerk, onderwijs, opvoeding, praktische theologie, theologie, youth ministry

Over oorlog, corona en gebed

9 maart 2022 door Geef een reactie

Op mijn computer staat sinds vorige week een nieuw bestandsmapje: “Oekraïne”.

Waar zo voor gevreesd werd is gebeurd: oorlog in Oekraïne. Diverse mensen in en uit Oekraïne zijn verbonden aan onze ETF-gemeenschap: studenten, collega’s en anderen in ons netwerk. Wij proberen op verschillende manieren hulp te bieden waar nodig en waar mogelijk. Het is onwerkelijk te bedenken hoe zij en vele Oekraïners in een vreselijke oorlogssituatie moeten leven. Wij bidden voor hen. We vragen God nabij te zijn, mensen in het leven te sparen en we bidden om vrede voor Oekraïne.

Nu precies twee jaar geleden zette ik een ander bestandsmapje op mijn computer: “Coronavirus”.

Twee jaar terug, ten tijde van het uitbreken van de coronapandemie, schreef ik het volgende: “Als ETF-gemeenschap geloven wij in een God die nabij wil zijn in alle omstandigheden. Daarom bidden wij voor de zieken in onze samenleving, voor onze overheid en voor het personeel in de zorg. En we bidden voor het onderwijs in ons land. We zijn geraakt; en vragen God nabij te zijn.”

Met ingang van deze week konden we ook aan de ETF Leuven verreweg de meeste coronamaatregelen achter ons laten. Na een lange periode van streven naar continuïteit temidden van vele beperkingen en onzekerheden. En ook zo’n moment zet aan tot gebed.

Want nog steeds zijn er zieken in onze samenleving als gevolg van het coronavirus. Er zijn ons ook mensen ontvallen door het coronavirus. Er is zoveel leed ontstaan voor zoveel mensen. Vraag God om nabij te zijn.

We mogen God ook danken. We danken God voor onze gezondheidszorg. We danken God voor alle medewerkers in de zorg die diep zijn gegaan voor het leven en welzijn van ons allemaal. We blijven voor hen bidden nu de impact van de coronacrisis nog steeds zo voelbaar voor hen is.

We danken God voor onze overheid: voor haar inspanningen om ons door de coronacrisis heen te leiden. En we blijven voor de overheid bidden, voor wijsheid en voor goed leiderschap.

We danken God voor de continuïteit die er was en is op zoveel scholen en onderwijsinstellingen. We zijn gezegend met vele leraren en docenten die elke dag zich hebben ingespannen voor een opgroeiende generatie. Tegelijkertijd is de impact van de coronacrisis voor veel kinderen en jongeren blijvend voelbaar. Bid voor hen die gepijnigd worden door eenzaamheid, depressie of angstgevoelens.

Moge de HEER een burcht zijn voor de verdrukte, een burcht in tijden van nood. Psalmen 9:10.

Jos de Kock

Rector ETF Leuven.

Filed Under: Uncategorized

Het staat geschreven – zalig zijn de vredestichters

5 februari 2022 door Geef een reactie

Meditatie uitgesproken bij de opening van de vergadering van de Federale Synode van Protestantse en Evangelische Kerken in België op 5 februari 2022

Tijdens het huidige academiejaar aan de ETF Leuven sta ik op verschillende momenten van overdenking stil bij het evangelie van Mattheüs. Vandaag, bij deze bijzondere gelegenheid van uw synodevergadering, wil ik bij twee passages uit het Mattheüs evangelie stilstaan.

De eerste passage is Mattheus 4: 1-11. Deze passage volgt op de beschrijving van de doop van Jezus door Johannes in de Jordaan. En deze passage staat direct voor de beschrijving van Jezus’ gang naar Kapernaüm waar Hij Zijn prediking aanving: “Bekeer u, want het Koninkrijk der hemelen is nabijgekomen”.

1 Toen werd Jezus door de Geest weggeleid naar de woestijn om verzocht te worden door de duivel.
2 En nadat Hij veertig dagen en veertig nachten had gevast, kreeg Hij ten slotte honger.
3 En de verzoeker kwam bij Hem en zei: Als U Gods Zoon bent, zeg dan dat deze stenen broden worden.
4 Maar Hij antwoordde en zei: Er staat geschreven: De mens zal niet van brood alleen leven, maar van elk woord dat uit de mond van God komt.
5 Toen nam de duivel Hem mee naar de heilige stad en zette Hem op het hoogste gedeelte van de tempel,
6 en hij zei tegen Hem: Als U de Zoon van God bent, werp Uzelf dan naar beneden, want er staat geschreven dat Hij Zijn engelen voor U bevel zal geven, en dat zij U op de handen zullen dragen, opdat U Uw voet niet misschien aan een steen stoot.
7 Jezus zei tegen hem: Er staat eveneens geschreven: U zult de Heere, uw God, niet verzoeken.
8 Opnieuw nam de duivel Hem mee, nu naar een zeer hoge berg, en hij liet Hem al de koninkrijken van de wereld zien, met hun heerlijkheid,
9 en zei tegen Hem: Dit alles zal ik U geven, als U knielt en mij aanbidt.
10 Toen zei Jezus tegen hem: Ga weg, satan, want er staat geschreven: De Heere, uw God, zult u aanbidden en Hem alleen dienen.
11 Toen liet de duivel Hem gaan; en zie, engelen kwamen en dienden Hem.

We kunnen op verschillende manieren deze bijbelpassage op ons in laten werken. Ik wil er bij deze gelegenheid op twee manieren naar kijken.

In de eerste plaats kunnen we kijken naar de zaken waarmee de duivel Jezus probeert te verzoeken:

  • Als u Gods Zoon bent: maak van deze stenen broden
  • Als u Gods Zoon bent: werp u van de tempel en de engelen zullen wel op handen dragen en u daarmee redden
  • Als U voor mij knielt, geef ik u al de koninkrijken van de wereld met hun heerlijkheid.

De eerste twee verzoekingen zijn van de categorie: “bewijs me dat u Gods Zoon bent”. De derde vezoeking heeft te maken met een andere categorie: dien mij als duivel en geniet van alle heerlijkheden van de wereld.

Ook volgelingen van Christus kunnen op deze twee manieren verzocht worden. Op ons pad tussen doop en prediking. In de eerste plaats, God voor je karretje spannen om maar duidelijk te maken dat het geloof en het volgen van Christus direct resultaat heeft, ja meer nog: goed is voor wonderen op afroep. In de tweede plaats, niet God maar de duivel dienen. Dus: de duivel voor je karretje spannen. Met deze twee categorieën verzoeking heeft de gelovige vandaag de dag en de kerk tot op vandaag te maken: God voor je karretje spannen of je helemaal van God afwenden en je op het dienen van de duivel richten.

In de tweede plaats kunnen we ons concentreren op de wijze waarop Jezus zich wapent tegen deze verzoekingen. En dat is kortgezegd door: “het staat geschreven, het staat geschreven, het staat geschreven”. Door de Schrift(en) als leidraad serieus te nemen. Hier in het bijzonder Deuteronomium 8:3, 6:16, 6:13: Het staat geschreven….

… dat de mens niet alleen van brood leeft, maar dat de mens leeft van alles wat uit de mond van de HEERE komt…
… U mag de HEERE, uw God, niet op de proef stellen, zoals u Hem bij Massa op de proef hebt gesteld….
… U moet de HEERE, uw God, vrezen, Hem dienen en bij Zijn Naam zweren. U mag niet achter andere goden, de goden van de volken die rondom u zijn, aan gaan.

Het zwaard van de Geest, de Geest die in Jezus werkzaam was, en met Zijn doop werd gemarkeerd, is het Woord van God (Ef. 6:17). Dit maakt duidelijk dat we als volgelingen van Jezus de Schrift hebben te onderzoeken, daarover te mediteren en het te gebruiken in het leven van alledag. Ook als er verzoekingen op ons pad komen. Wij zijn allemaal geroepen om de Schrift een belangrijke plek te geven in ons leven en in ons kerk zijn. Daarvoor moeten we de Schrift lezen, regelmatig tot ons nemen, daarover mediteren.

Deze dagen las ik een stukje verderop in het Mattheüs evangelie. En met het “het staat geschreven” in het achterhoofd, vroeg ik mij af: wat heeft deze Schriftplaats te zeggen, wat maakt deze Schriftplaats duidelijk? Het gaat om een heel bekende passage: Mattheüs 5: 1-12.

1 Toen Jezus de menigte zag, ging Hij de berg op, en nadat Hij was gaan zitten, kwamen Zijn discipelen bij Hem.
2 En Hij opende Zijn mond en onderwees hen. Hij zei:
3 Zalig zijn de armen van geest, want van hen is het Koninkrijk der hemelen.
4 Zalig zijn zij die treuren, want zij zullen vertroost worden.
5 Zalig zijn de zachtmoedigen, want zij zullen de aarde beërven.
6 Zalig zijn zij die hongeren en dorsten naar de gerechtigheid, want zij zullen verzadigd worden.
7 Zalig zijn de barmhartigen, want aan hen zal barmhartigheid bewezen worden.
8 Zalig zijn de reinen van hart, want zij zullen God zien.
9 Zalig zijn de vredestichters, want zij zullen Gods kinderen genoemd worden.
10 Zalig zijn zij die vervolgd worden om de gerechtigheid, want van hen is het Koninkrijk der hemelen.
11 Zalig bent u als men u smaadt en vervolgt, en door te liegen allerlei kwaad tegen u spreekt, omwille van Mij.
12 Verblijd en verheug u, want uw loon is groot in de hemelen, want zo hebben ze de profeten vervolgd die er vóór u geweest zijn.

De woorden van Jezus beschrijven de mensen die in het koninkrijk van God leven. Deze woorden kunnen we op verschillende manieren op ons af laten komen. Als een spiegel bijvoorbeeld: voldoen wij aan al deze kenmerken? Maar ook als een bemoediging: de genoemde beloften geven troost in situaties waarin volgelingen van Jezus in de verdrukking komen. We kunnen het ook lezen als een appél: het bevat een oproep, een aansporing om het leven op een bepaalde manier in te richten.

Wat gebeurt er als we deze woorden vandaag als een appél op ons af laten komen? Wat zie ik vandaag om mij heen, in de wereld, in onze eigen samenleving? Ik zie veel angst, onzekerheid, onbegrip, polarisatie. En ook in kerken zien we voorbeelden waar we dezelfde labels op kunnen plakken: angst, onzekerheid, onbegrip, polarisatie. Mijn aandacht werd getrokken naar vers 9 , waar Jezus zegt: Zalig zijn de vredestichters, want zij zullen Gods kinderen genoemd worden.

Wat doe ik in de confrontatie met angst, onzekerheid, onbegrip, polarisatie? Span ik God voor mijn karretje? Span ik de duivel voor mijn karretje? Jezus gaat ons voor en zegt: Nee, want er staat geschreven, er staat geschreven, er staat geschreven. Wat staat geschreven? Mijn aandacht werd getrokken naar vers 9: Zalig zijn de vredestichters, want zij zullen Gods kinderen genoemd worden.

Vredestichters zijn. Geconfronteerd met angst, onzekerheid, onbegrip en polarisatie: Gods woord biedt een spiegel voor ons vandaag, een bemoediging en een appél: Er staat geschreven: Zalig zijn de vredestichters, want zij zullen Gods kinderen genoemd worden.

Wees een vredestichter.

Prof. Dr. Jos de Kock, rector Evangelische Theologische Faculteit, Leuven.

Filed Under: kerk, synode

Jongeren en de kerk: goed kijken maar!

5 januari 2022 door Geef een reactie

Onderstaande tekst verscheen in het eerste nummer van het EJV Leidersmagazine dat eind 2021 verscheen.

De Kock, A. (2021). Jongeren en de kerk: goed kijken maar! EJV Leidersmagazine, 1(1), 8-9.

Jongeren en de kerk. De één wordt enthousiast bij het lezen van deze woordcombinatie. Misschien ben jij dat wel als kinder- of jeugdwerker: altijd te vinden voor een leuke activiteit met de jongsten in de gemeente. De ander wordt bezorgd: hoe houden we kerk en jeugd nog met elkaar verbonden? En misschien voel jij die zorg ook. Of het nu met enthousiasme is of met zorg; als je met elkaar spreekt over jongeren en de kerk, dan is het belangrijk hóe je kijkt naar jongeren en hóe je spreekt met en over jongeren.

In de eerste plaats kun je de jongere zien als individu. De verbinding tussen kerk en jongere heeft dan vooral te maken met de individuele jongere op weg helpen in een leven als gelovige. De kerk heeft een functie voor deze individuele zoektocht van een jongere. De kerk heeft een functie voor de jongere in het duidelijk maken wat het evangelie inhoudt en wat het volgen van Christus in de dagelijkse praktijk van het leven kan betekenen.

In de tweede plaats kun je de jongere zien als iemand die in relatie staat tot andere leeftijdsgenoten: de jongere als onderdeel van een peer groep. De verbinding tussen kerk en jongere heeft dan vooral op het oog om een jonge generatie, als groep, met elkaar het geloof te laten ontdekken en te beleven. De kerk heeft een functie voor jongeren in het bieden van plekken en momenten om met elkaar samen te komen, samen te (leren) geloven en om van daaruit ook de verbinding te maken met andere generaties.

De jongere is iemand voor de kerk als uniek individu. De jongere is ook iemand voor de kerk door wie zij is door de groep waartoe zij behoort. En er is nog een derde manier waarop je naar de jongere kunt kijken, namelijk als iemand wiens identiteit bepaalt wordt door de aanspraak van de Ander, van God. Wie de jongere is, zit niet in het unieke zelf, niet in de identeit van de groep maar in wie zij is voor God: kind van God, lid van het lichaam van Christus, Zijn gemeente.

Hoe spreek jij over jongeren in relatie tot de kerk? Hoe kijk je naar kinderen als je met hen spreekt of met hen optrekt in het kinder- en jeugdwerk? Elk van de drie genoemde manieren zijn belangrijk. En sluiten op elkaar aan. Het is belangrijk om jongeren heel persoonlijk en individueel van dienst te zijn met het vinden van een gelovig leven in het leven van hier en nu. Het is belangrijk om jongeren als groep serieus te nemen en letterlijk plekken te bieden waar zij als nieuwe generatie op hun eigen wijze kunnen samenkomen, kunnen ontspannen en God kunnen dienen. En het is belangrijk dat jongeren worden gezien als onmisbaar lid van de kerkgemeenschap. Zodat zij samen met oudere generaties het verlossende Evangelie van alle eeuwen ervaren, vieren en op hun beurt weer doorgeven. Jongeren en de kerk. Het verdient jouw enthousiasme. En het verdient jouw zorg. En het vraagt aandacht voor wie de jongere is. Goed kijken maar!

Prof. Dr. A. (Jos) de Kock. Godsdienstpedagoog en Hoogleraar Praktische Theologie aan de Evangelische Theologische Faculteit, Leuven. Tevens coördinator van het ETF Leuven onderzoeksinstituut ISREYM: Institute for the Study of Religious Education and Youth Ministry.

Filed Under: geloofsopvoeding, godsdienstpedagogiek, kerk, youth ministry

Spotlight

27 september 2021 door Geef een reactie

On the occasion of the Opening Academic Year 2021-2022 Evangelische Theologische Faculteit Leuven, 27 september 2021

Prof. Dr. A. (Jos) de Kock

Rector

In order to be someone, more and more people seem to need to elevate themselves above other people. They do this by distancing themselves from the other person and then to discredit that other person. This is a major problem of our time.

People put themselves in the spotlight and mark others as dark; discrediting others, putting them in the dark. This occurs in a variety of ways. Racism. Persecution of religious minorities. Terrorism. Sexism. Forms of cancel culture. Violence against the most vulnerable in our communities. A denigrating attitude toward those who do not meet our standard. Inhospitality towards the foreigner, the refugee. Polarization in politics, sometimes in education.

Putting themselves in the spotlight and obscuring the other. Fortunately, this does not always lead to armed conflicts that make the news. However, on a small scale, in the daily traffic between people it does have a great impact: distinguishing yourself sharply from the other and to despise or to devalue him or her. We must not underestimate the psychological, the spiritual and the emotional effects this has on people’s lives.

Speaking of darkness and light. To the believers in Ephesus, the apostle Paul says, “you were once darkness, but now you are light in the Lord. Live as children of light”.

There is nothing self-elevating about that. Followers of Christ do not light their own spotlight. God draws His followers into the light. Walking in the light, moreover, Scripture teaches, has nothing to do with discrediting others; putting them in darkness.

The other person does not have to lose himself or herself in dealing with a follower of Christ. His or her identity does not have to merge into the darkness; to disappear into the darkness. Walking in the light means embracing the other in the light of Christ.

The ETF Leuven is celebrating its 40th anniversary. For 40 years it has made a special contribution: deepening, strengthening and equipping the worldwide Protestant-evangelical movement on an academic level. This is a contribution to churches and Christian organizations in that worldwide evangelical movement and also a contribution to the field of theology and religious studies worldwide. And very specifically: a contribution to the academy and society in Flanders.

ETF Leuven does not want to do that as a light that puts others in the shade. It does so with a fundamental willingness to engage with other institutions and partners in this.

And on an existential level, ETF Leuven does its work from the confession that it can never elevate itself, but is dependent on God’s light, God’s blessing, in everything.

We also want to practice this together in our ETF community. Our ETF community wants to be a safe environment and an excellent training institute for living out unity in diversity. A training institute where no one needs to lose himself in dealing with others. A community where we can embrace each other in who we are before God, in His light.

In a time when more and more people seem to need to put themselves in the spotlight and mark others as dark, for a theological faculty like ours, rooted in Scripture, thís is more important than ever.

I wish that this festive academic year 2021-2022 will be a light, a bright year for all: colleagues, students, and institutions and individuals in our network.

We are pleased to welcome many new students again this academic year. These students join a community with a rich history of now 40 years of academic education and research. An impression of those 40 years and what ETF Leuven stands for to this day is given in our anniversary magazine distributed on this occasion tonight.

Academic education and growth are much needed for theologians who are called to lead in churches, Christian organizations, and in broader society. ETF Leuven’s pursuit of academic excellence helps one to think one step deeper, to see one step further, and to continue to critically examine one’s own position as a theologian. In this way, theology can be sustainable theology. Meaningful for our society, for science and for the development of our students.

With these opening words and with this anniversary magazine in hand, I mark with pride and with expectation the start of an extraordinary new academic year at ETF Leuven.

Filed Under: ETF, kerk, onderwijs, theologie

Spotlight

27 september 2021 door Geef een reactie

Bij de Opening Academiejaar 2021-2022 Evangelische Theologische Faculteit Leuven op 27 september 2021

Prof. dr. A. (Jos) de Kock

Rector

Om iets voor te stellen, lijken steeds meer mensen het nodig te hebben zich te verheffen boven andere mensen. Dit doen zij door zich te distantiëren van de ander en die ander vervolgens zwart te maken. Dat is een groot probleem van deze tijd.

Mensen zetten zichzelf in de spotlight en merken anderen aan als duister; maken de ander zwart. Dat gebeurt op verschillende manieren. Racisme; vervolging van religieuze minderheden; terreur; sexisme; vormen van cancel culture; geweld tegen de meest kwetsbaren in onze gemeenschappen; een denigrerende houding jegens hen die niet aan onze norm voldoen; ongastvrijheid jegens de vreemdeling, de vluchteling; polarisatie in de politiek, soms ook in het onderwijs.

Zichzelf in de spotlight zetten en de ander duister maken. Gelukkig leidt dat niet altijd tot gewapende conflicten die de journaals halen. Echter, in het klein, in het dagelijkse verkeer tussen mensen heeft het toch grote impact: jezelf scherp onderscheiden van de ander en hem of haar min of minder achten. Wij mogen de psychologische, de geestelijke en emotionele effecten hiervan op mensenlevens niet onderschatten.

Over duister en licht gesproken. Tegen de gelovigen in Efeze zegt de apostel Paulus: “U was voorheen duisternis, maar nu bent u licht in de Heere en wandel als kinderen van het licht.”

Daar is niets zelfverffends aan. Volgelingen van Christus ontsteken niet hun eigen spotlight. God trekt zijn volgelingen in het licht. Wandelen in het licht, zo leert de Schrift, heeft bovendien niets te maken met anderen zwart maken.

De ander hoeft zich niet te verliezen in de omgang met een volgeling van Christus. Zijn of haar identiteit hoeft niet op te gaan in het duister; te verdwijnen in het duister. Wandelen in het licht betekent de ander omarmen in het licht van Christus.

De ETF Leuven bestaat 40 jaar. Zij levert al 40 jaar een bijzondere bijdrage: de wereldwijde protestants-evangelische beweging verdiepen, versterken en toerusten op een academisch niveau. Dit is een bijdrage aan kerken en christelijke organisaties in die wereldwijde evangelische beweging en ook een bijdrage aan het veld van theologie en religiewetenschappen wereldwijd. En heel in het bijzonder: een bijdrage aan de academie en de samenleving in Vlaanderen.

De ETF Leuven wil dat niet doen als een licht dat anderen in de schaduw zet. Zij doet dat met een fundamentele bereidheid om daarin met andere instellingen en partners op te trekken.

En op een existentieel niveau doet ETF Leuven haar werk vanuit de belijdenis dat zij zichzelf nooit kan verheffen maar in alles afhankelijk is van Gods licht, van Gods zegen.

Dat samen optrekken willen wij ook oefenen in onze ETF gemeenschap. Onze ETF gemeenschap wil een veilige omgeving zijn en een uitgelezen oefenschool voor het uitleven van eenheid in diversiteit. Een oefenschool waar niemand zichzelf hoeft te verliezen in de omgang met anderen. Een gemeenschap waarin we elkaar voor Gods aangezicht, in Zijn licht, kunnen omarmen in wie we zijn.

In een tijd waarin steeds meer mensen het nodig lijken te hebben zichzelf in de spotlight te zetten en anderen als duister aan te merken, is d­­ít voor een theologische faculteit als de onze, geworteld in de Schrift, belangrijker dan ooit.

Ik wens dat dit feestelijke academiejaar 2021-2022 een licht jaar zal zijn voor iedereen: collega’s, studenten, en instellingen en personen uit ons netwerk.

We zijn verheugd dit academiejaar opnieuw veel nieuwe studenten te begroeten. Deze studenten voegen zich in een gemeenschap met een rijke historie van inmiddels 40 jaar academisch onderwijs en onderzoek. Een indruk van die 40 jaar en waar de ETF Leuven tot op de dag van vandaag voor staat wordt gegeven in ons jubileummagazaine dat bij deze gelegenheid wordt verspreid.

Een academische toerusting en ontplooiing is broodnodig voor theologen die geroepen zijn leiding te geven in kerken, christelijke organisaties en in de breedte van de samenleving. Het streven van ETF Leuven naar academische excellentie helpt een spade dieper te denken, een stap verder te zien en je eigen positie als theoloog kritisch tegen het licht te blijven houden. Op die wijze kan theologie duurzame theologie zijn. Betekenisvol voor onze samenleving, voor de wetenschap en voor de ontwikkeling van onze studenten. Met deze openingswoorden en met dit jubileummagazine in de hand markeer ik met trots en met verwachting de start van een bijzonder nieuw academiejaar aan de ETF Leuven.

Filed Under: ETF, kerk, onderwijs, theologie
Volgende pagina»